Project van IKL en VZZ maakt kerkzolders weer toegankelijk voor vleermuizen In samenwerking met de Stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg (IKL) heeft de VZZ in 2002 een kerkzolderproject uitgevoerd in het Zuidelijk Peelgebied en Midden Limburg west. Dit project had tot doel zolders en torens van kerken duurzaam toegankelijk te maken voor gebouwbewonende vleermuizen. VZZ heeft zich met name gericht op het Zuidelijk Peelgebied en Midden-Limburg west ten westen van de Maas en IKL in Midden-Limburg tussen Sittard en Roermond. Bij het onderzoek waren in totaal 88 kerken betrokken. Hiervan hebben er uiteindelijk 53 ingestemd met het duurzaam toegankelijk maken van de zolders of torens voor vleermuizen. Aangezien 19 kerken niet geschikt waren om in te richten bij afwezigheid van een zolder of toren en 5 kerken al in voldoende mate toegankelijk bleken, heeft uiteindelijk 83% van de benaderde kerkbesturen aan het project meegewerkt. Kerkzolders en –torens zijn doorgaans goed afgesloten om duiven en kauwen buiten te sluiten. Deze objecten zijn daarmee doorgaans ook niet meer toegankelijk geworden voor vleermuizen. De soorten die gebruik maken van kerken zijn bruine grootoorvleermuis, baardvleermuis, laatvlieger en de meer zeldzame grijze grootoorvleermuis, ingekorven vleermuis en vale vleermuis. Een enkele keer treffen we ook franjestaarten en dwergvleermuizen aan. In het plangebied zijn alleen bruine grootoorvleermuis, baardvleermuis, grijze grootoorvleermuis, ingekorven vleermuis en laatvlieger aangetroffen. De voorzieningen die aangebracht kunnen worden zijn: * Lamellenbak plaatsen aan de boven- of onderzijde van galmgaten in de toren of in ramen op kerkzolders * Houten platen met driepassen erin gezaagd in galmgaten of ramen * Driepassen die gezaagd worden in luiken van dakkapellen * Gaas in openingen in driepassen van dakkapellen wordt verwijderd of vervangen door een houten plaat met een driepas * Houten demontabele schotten tegen binnenzijde van zolderramen plaatsen om ruimte donkerder te maken * Aanbrengen van monnikskappen (voor vleermuizen toegankelijke ventilatiepannen) in daken van zolders * Vervangen van glazen dakramen door zinken overkappingen met daarin een invlieggat. 1-kl-voorziening driepas en lamel.jpg 250x332 2-kl-voorziening-driepas-in-luik.jpg 250x419 1) Voorbeelden van driepas en lamellenbak. De ruimte tussen de lamellen bedraagt 4 cm. De cirkels in de driepas hebben een diameter van 6 cm. 2) Luik in zijkapel. Het gaas voor het venstertje is weggehaald en vervangen door een houten plaatje waar een driepas is aangebracht. 3-kl-voorziening-driepassen-in-galmgat.jpg 250x419 3) Galmgat. Het gaas dat tegen de binnenzijde van een galmgat is gezet is aan de bovenzijde weggehaald en vervangen door een houten plaat. In de plaat zijn driepassen aangebracht. 4) Galmgat. Het gaas bovenin het galmgat is verwijderd en vervangen door een lamellenbak. 4-kl-voorziening-lamelbak-in-galmgaten.jpg 400x283 5-kl-voorziening-overkapping.jpg 400x272 5) Een zinken overkapping. De overkapping wordt geplaatst in een dakraam. Het glas in het dak van het raam wordt vervangen door deze overkapping. De openingen in deze voorzieningen zijn van een dusdanige grootte dat vogels er niet in kunnen, maar vleermuizen wel. Vogels slepen takmateriaal naar binnen of vervuilen anderszins de ruimten met hun (zure) mest. Vleermuizen veroorzaken geen overlast met hun mest of door hun aanwezigheid op kerkzolders, die niet te verhelpen valt. Eventuele overlast door mest komt sporadisch voor, en wordt verholpen door de mest, mocht deze zich opstapelen bij grotere kolonies, jaarlijks weg te vegen. De mest bevat in tegenstelling tot die van vogels alleen droge bestanddelen en vergaat op den duur tot stof. Het tast dus geen houtwerk aan. Een ander veel gehoorde klacht over vleermuizen is dat ze aan houtwerk of ander materiaal zouden knagen. Ook dit berust op een misverstand aangezien vleermuizen alleen insecten eten. De voorzieningen zijn aangebracht door een dakdekkersbedrijf in Echt die deze werkzaamheden sinds 1997 uitvoert in Limburg. Het project is gefinancierd door de Provincie Limburg (NUBL en subsidieregeling Natuur en Landschapsbeheer) en de stichting IKL. Voor eventuele vragen over dit project kunt u contact opnemen met Ludy Verheggen, (0475) 386435 of per email: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.